Kalendarium

4 listopada 2004, 0:00

16 grudnia 1740 Armia Fryderyka II wkracza na Śląsk. Do pierwszych dni lutego 1741 Prusacy opanowują niemal cały kraj. 10 kwietnia 1741 Fryderyk II pokonuje Austriaków w bitwie pod Małujowicami.

16 grudnia 1740 Armia Fryderyka II wkracza na Śląsk. Do pierwszych dni lutego 1741 Prusacy opanowują niemal cały kraj.

10 kwietnia 1741 Fryderyk II pokonuje Austriaków w bitwie pod Małujowicami.

10 sierpnia 1741 Wojska pruskie gwałcą układ o neutralności Wrocławia (zawarty 03.01.1741) i opanowują miasto.

9 października 1741 W myśl umowy z Przydroża Małego Fryderyk II otrzymuje od cesarzowej Marii Teresy twierdzę nyską i zgodę na zachowanie w przyszłości Dolnego Śląska. Prusy mają pozostać neutralne w wojnie o sukcesję austriacką. Fryderyk II łamie swoje zobowiązanie przed upływem niespełna miesiąca.

7 listopada 1741 Stany śląskie składają Fryderykowi II hołd we Wrocławiu.

11 czerwca 1742 Wstępny układ pokojowy pomiędzy Prusami i Austrią we Wrocławiu. Fryderyk II uzyskuje ok. 80 proc. terytorium Śląska. Przy Austrii pozostaje księstwo cieszyńskie, część księstwa nyskiego, większość księstw opawskiego i karniowskiego (bez ziemi głubczyckiej i hulczyńskiej).

8 lipca 1742 W ramach reorganizacji władz nowej pruskiej prowincji powstaje ministerstwo śląskie podległe bezpośrednio królowi Prus.

28 lipca 1742 Traktat berliński zatwierdza postanowienia układu wrocławskiego.

14 sierpnia 1742 W Wiedniu stany Korony Czeskiej wyrzekają się praw do Śląska.

1744 Niemiecki jedynym językiem urzędowym na Śląsku. Likwidacja gmin żydowskich (oprócz Wrocławia i kilku innych miast).

Sierpień 1744 "Uderzenie prewencyjne" Fryderyka II na Czechy - wybuch drugiej wojny śląskiej. W dalszym toku kampanii Prusacy zostają zepchnięci do defensywy, a wojska austriackie przekraczają Sudety.

27 maja 1745 Upadek pruskiej twierdzy w Koźlu. Przeciwko Fryderykowi walczą sprzymierzone armie austriacka i saska.
4 czerwca 1745 Fryderyk II w bitwie pod Dobromierzem rozbija wojska austriacko-saskie.

25 grudnia 1745 Zawarcie pokoju w Dreźnie - Prusy zachowują Śląsk.

1749 Austria wprowadza restrykcje handlowe uderzające w śląską gospodarkę.

1750 Fryderyk II znosi obowiązujący dotąd nakaz wychowania w wierze katolickiej dzieci z małżeństw mieszanych.

1753/54 Na Śląsku (Zagwiżdż i Ozimek) powstają pierwsze państwowe huty żelaza.

1754 (i 1756) Zarządzenia (trudne do wprowadzenia w życie) nakazujące zatrudnianie w oświacie dwujęzycznych nauczycieli.

1754 Tzw. "Porządek żydowski" reguluje prawa i obowiązki ludności żydowskiej Śląska.

30 sierpnia 1757 Agresją Prus na Saksonię rozpoczyna się wojna siedmioletnia. Przeciwko Fryderykowi II prócz Saksonii stają Austria, Francja i Rosja, jego sojusznikiem jest Anglia.

21 listopada 1757 Austriacy zajmują Wrocław. Masowe poparcie ludności Śląska dla restytucji rządów Habsburgów.

5 grudnia 1757 Błyskotliwe zwycięstwo Fryderyka II pod Lutynią.

19 grudnia 1757 Prusacy odzyskują Wrocław.

12 sierpnia 1759 Bitwa pod Kunowicami - największa klęska Prus w wojnie siedmioletniej.

23 czerwca 1760 "Pruskie Termopile" - klęska pod Kamienną Górą.

31 lipca-4 sierpnia 1760 Oblężenie Wrocławia. Od lata na Śląsku operują wojska rosyjskie.

15 sierpnia 1760 Bitwa pod Legnicą - kolejne zwycięstwo Fryderyka II nad Austriakami.

1762 Po zmianie na tronie carskim (5 stycznia umiera caryca Elżbieta) Rosja wycofuje się z konfliktu, a jej wojska opuszczają Śląsk.

21 lipca 1762 Fryderyk II raz jeszcze tryumfuje nad Austriakami- w bitwie pod Burkatowem (zwycięstwo ułatwiają mu formalnie neutralni Rosjanie).

21 listopada 1762 Zawarcie rozejmu w Nowej Bielawie.

15 lutego 1763 Pokój w Hubertsburgu. Prusy utrzymują Śląsk. Wojna zrujnowała jednak jego gospodarkę i spowodowała poważne straty wśród ludności (której liczba spadła o 115 tys.).

1764 Wchodzą w życie "Generalny regulamin szkolny dla szkół katolickich" oraz "Instrukcja dla szkół wiejskich i proboszczów".

1769 Utworzenie Wyższego Urzędu Górniczego w Złotym Stoku (przeniesiono go później do Wrocławia) oraz podległych mu Urzędów Górniczych w Tarnowskich Górach i Wałbrzychu. Instytucja ta miała się umożliwić nadzór państwa nad przemysłem górniczo-hutniczym. Kierownikiem urzędu od 1779 r. był hrabia Fryderyk Wilhelm Reden.

1769 Ukazanie się przywileju zwalniającego chłopów pracujących w kopalniach z poddaństwa (w 1773 r. został on w pewnym stopniu ograniczony).

1773 W ramach I rozbioru Polski Austria zagarnia m.in. terytoria księstw oświęcimskiego i zatorskiego. Ziemie te stają się częścią Galicji, nie zaś Śląska Austriackiego.

1778-79 Wojna o sukcesję bawarską pomiędzy Prusami a Austrią. Działania wojenne dotykają zwłaszcza ziemię kłodzką i nyską. Pokój cieszyński nie wprowadza żadnych zmian terytorialnych na Śląsku.

1780-90 Budowa "drogi węglowej" pomiędzy Zagłębiem Wałbrzyskim a portem na Odrze w Malczycach.

1781 W wyniku reform cesarza Józefa II w Austrii polepsza się położenie protestantów na Śląsku Cieszyńskim (uzyskali oni m.in. prawo do budowy zborów i szkół w miejscowościach, gdzie zamieszkiwało ich więcej niż 500).

1782 Śląsk Austriacki przestaje być odrębną jednostką administracyjną. Wchodzi w skład gubernium morawsko-śląskiego ze stolicą w Brnie. Śląsk Cieszyński stanowi jeden z ośmiu obwodów tego gubernium, pozostała część dawnego Śląska Austriackiego - drugi (jej stolicą jest Karniów, a po 1793 r. Opawa).

1787 "Spis Hoyma" - pierwszy spis powszechny ludności Śląska przeprowadzony w oparciu o specjalny kwestionariusz.
1788 Uruchomienie pierwszej na kontynencie europejskim maszyny parowej w kopalni ołowiu ,Fryderyk" pod Tarnowskimi Górami.

1789 Ukazuje się pierwsza na Śląsku popularna gazeta - "Schlesische Volkszeitung" (wydanie polskojęzyczne - "Gazeta Śląska dla Ludu Pospolitego").

1790 Wprowadzenie specjalnych premii dla nauczycieli i proboszczów za skuteczne nauczanie dzieci polskojęzycznych niemieckiej mowy i pisma.

23-30 marca 1793 Powstanie tkaczy w rejonie Pogórza Sudeckiego.

24-30 kwietnia 1793 "Rewolucja krawców" we Wrocławiu. Strajk czeladników krawieckich, pod wpływem represji wymierzonych w jego członków, przeradza się w masowe powstanie przeciwko władzom miejskim. Po wprowadzeniu wojska i użyciu broni (w tym artylerii) powstanie zostaje stłumione.

1795 Księstwo siewierskie i powiat pilicki, zagarnięte przez Prusy w ramach trzeciego rozbioru Polski, zostają włączone w skład prowincji Śląskiej jako tzw. Nowy Śląsk.

1803 Powstają pierwsze górnośląskie szkoły zawodowe - górnicza w Tarnowskich Górach i Hutnicza w Królewskiej Hucie.

1806 Wojna prusko-francuska. Armie Napoleona pokonują wojska pruskie w bitwach pod Jeną i Auerstedt, a jego wojska ścigając rozbitego przeciwnika wkraczają (2 listopada) na Śląsk.

7 stycznia 1807 Upadek Wrocławia (miasto było oblężone od 6 grudnia). Dowódca IX Korpusu Hieronim Bonaparte nakazuje zburzyć miejskie fortyfikacje.

14 maja 1807 Mimo sukcesu w bitwie pod Kątami Wrocławskimi pruska próba odzyskania Wrocławia kończy się niepowodzeniem.

15 maja 1807 Sukces lansjerów Legii Polsko-Włoskiej w starciu z Prusakami pod Szczawienkiem (zwanym także bitwą pod Strugą).

7 lipca 1807 Zawarcie pokoju w Tylży. Powstaje Księstwo Warszawskie.

9 października 1807 Król Fryderyk Wilhelm III wydaje edykt znoszący w Prusach poddaństwo osobiste.
10 listopada 1807 W myśl traktatu granicznego podpisanego w Elblągu Nowy Śląsk zostaje przyłączony do utworzonego na mocy postanowień z Tylży Księstwa Warszawskiego.

1808 Większość wojsk Napoleona opuszcza Śląsk.

30 września 1810 Edykt sekularyzacyjny Fryderyka Wilhelma III - likwidacja księstwa nyskiego i innych dóbr biskupstwa wrocławskiego, rozwiązanie wrocławskiej kapituły katedralnej, kasata zakonów (prócz bonifratrów, urszulanek i elżbietanek, czyli zaangażowanych w edukację i szpitalnictwo).

2 listopada 1810 Ukazanie się ustawy przemysłowej, znoszącej dotychczasowe przywileje, zakazy i monopole związane z handlem i przemysłem. Wydawanie zezwoleń na działalność gospodarczą przechodzi w gestię policji.

1810 Zakaz odprawiania nabożeństw ewangelickich w języku polskim.

11-12 lutego 1811 Pacyfikacja "zmowy tworkowskiej". Chłopi z licznych wsi (do ruchu przystąpiło około 170 miejscowości) w powiecie raciborskim odmawiają wykonywania pańszczyzny.

14 września 1811 Zostaje ogłoszony edykt regulacyjny, umożliwiający chłopom przejęcie na własność użytkowanej przez nich ziemi za wysokim odszkodowaniem dla dziedzica.

11 marca 1812 Ogłoszenie edyktu równouprawniającego Żydów.

22 lutego 1813 Wojska rosyjskie posuwające się w ślad za pobitą w kampanii moskiewskiej Wielką Armią Napoleona wkraczają na Śląsk.

17 marca 1813 Opublikowanie we Wrocławiu odezwy Fryderyka Wilhelma III "Do mojego ludu", w której król wezwał wszystkich swych poddanych do udziału w wyzwoleńczej wojnie z Francuzami. Ustanowienie orderu Żelaznego Krzyża.

27 marca 1813 Wojnę podjazdową z Francuzami rozpoczyna Korpus Ochotniczy majora Adolfa Lützowa.

1 czerwca 1813 Francuzi ponownie wkraczają do Wrocławia.

4 czerwca 1813 Rozejm w Pieleszkowie. Wojska Napoleona opuszczają Wrocław.

27 czerwca 1813 Umowa w Dzierżoniowie - Austria i Szwecja decydują się przystąpić do wojny z Francją.

12 lipca 1813 Na konferencji w Żmigrodzie sprzymierzeni wypracowują wspólny plan działań wojennych. Dowódcą wojsk alianckich na Śląsku (Armii Śląskiej) zostaje pruski feldmarszałek Gebhard von Blücher.

17 sierpnia 1813 Po wygaśnięciu rozejmu wojska Blüchera przystępują do ofensywy, lecz zostają powstrzymane na Bobrze.

26 sierpnia 1813 W bitwie nad Kaczawą dowodzona przez Blüchera armia rosyjsko-pruska pokonuje Francuzów.

17 kwietnia 1814 Kapitulacja twierdzy Głogów - ostatniego punktu na Śląsku kontrolowanego przez Francuzów.

1813 Franciszek Pabel, sołtys Karłowa, zostaje pierwszym w Europie oficjalnie mianowanym przewodnikiem górskim.

1815 Po kongresie wiedeńskim Prusy uzyskują od Saksonii Górne Łużyce. Powiaty zgorzelecki, lubański i rozborski zostają włączone w skład Śląska. Likwidacja enklawy świebodzińskiej, dotąd należącej do Śląska (zostaje wchłonięta przez Brandenburgię).

Wideo

Bohaterka Senatorium Miłości tańczy 3

FACEBOOK

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

KONTAKT

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Rozpowszechnianie niniejszego artykułu możliwe jest tylko i wyłącznie zgodnie z postanowieniami „Regulaminu korzystania z artykułów prasowych”i po wcześniejszym uiszczeniu należności, zgodnie z cennikiem.