Serialowy doktor House pracuje jako diagnosta obrazowy w amerykańskim szpitalu. W Polsce tacy diagności pracują w każdej placówce. Służą swoją pracą i wiedzą lekarzom klinicystom wszystkich specjalności: internistom, kardiologom, neurologom, ortopedom itd. Tym lepiej wywiązują się ze swojego zadania - im bardziej rozległą wiedzę medyczną posiadają. Bez tego i nabytego przez lata pracy doświadczenia w postępowaniu z pacjentami niemożliwe jest postawienie trafnej diagnozy.
Do radiologa pacjent może zostać skierowany przez innego lekarza, ale niekoniecznie; można także zgłosić się do niego indywidualnie, na konsultację. Niepotrzebne jest w tym celu skierowanie. Taki "papierek" jest natomiast niezbędny, jeśli pacjent chciałby mieć wykonane badania tomografii komputerowej czy rezonansu magnetycznego na koszt NFZ.
Początki radiologii sięgają 1895 r., kiedy odkryte zostały promienie rentgena. To właśnie Rentgen wprowadził pojęcie "radiologia" - dla dziedziny medycyny, która zajmuje się diagnostyką - przy użyciu promieni rentgenowskich.
Radiolodzy podkreślają, że nie ma lepszej ani gorszej metody obrazowania; każda natomiast idealnie sprawdza się w pewnych dziedzinach. Nie jest tak, że rezonans magnetyczny jest najlepszą metodą, albo że rentgen jest najgorszy, bo najstarszy, a USG to metoda najprostsza i byle jaka - bo mamy do niej najłatwiejszy dostęp. Najczęściej diagnostyka zaczyna się od zdjęcia rentgenowskiego, które niejednokrotnie w zupełności wystarcza do rozpoznania źródła dolegliwości.
1 zdjęcie rentgenowskie
Metoda idealna do diagnozowania zmian w obrębie kości. Dziś dawka promieni rentgenowskich potrzebna do wykonania zdjęcia jest kilkaset razy mniejsza od tej, którą wykorzystywano 100 lat temu. Tym niemniej są to promienie biologicznie czynne, które mogą wywołać negatywne skutki w organizmie. Dlatego przed promieniowaniem trzeba szczególnie chronić takie narządy jak oczy, tarczyca, jądra i jajniki. Pod szczególną ochroną powinny być także dzieci.
2 badanie ultrasonograficzne (USG)
Nieinwazyjna metoda diagnostyczna, pozwalająca na uzyskanie obrazu przekroju badanego obiektu. Metoda ta wykorzystuje zjawisko rozchodzenia się oraz odbicia fali ultradźwiękowej na granicy ośrodków o różnych gęstościach. Pozwala na ocenę wielkości, kształtu i struktury narządów wewnętrznych, a w szczególności różnicowanie zmian o charakterze litym od zmian o charakterze płynnym. W radiologii, jest to dynamiczna metoda obrazowania: podczas badania pacjent może (a czasami powinien) ruszać się (np. nabrać powietrza, napiąć mięśnie, itd.). USG to metoda całkowicie bezpieczna dla pacjenta.
3 rezonans magnetyczny (RM)
Metoda, do której nie wykorzystuje się promieni rentgenowskich, ale pole magnetyczne - dlatego jest bezwzględnie bezpieczna dla pacjenta. Wyraźne obrazy tkanek twardych i miękkich całego ciała uzyskuje się dzięki zjawisku magnetycznego rezonansu jądrowego. W dużym uproszczeniu zjawisko to polega na pochłanianiu i wysyłaniu fal elektromagnetycznych przez jądra atomów (głównie wodoru) umieszczonych w silnym polu magnetycznym. RM to metoda idealna w wypadku zmian neurologicznych (zmiany demielinizacyjne mózgu, np. przy SM, chorobie Alzheimera), przy badaniu rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym i piersiowym kręgosłupa (odcinek lędźwiowy dobrze pokazuje tomograf komputerowy).
Są dwa przeciwwskazania do zastosowania badania RM:
- jeżeli pacjent ma wszczepiony rozrusznik serca (chyba że są to nowoczesne rozruszniki tytanowe)
- jeżeli pacjent posiada opiłek metalowy w oku (bardzo możliwe w wypadku takich zawodów, jak hutnik albo ślusarz i innych osób mających na co dzień kontakt z metalem).
Pacjent przychodzący na badanie RM powinien mieć przy sobie zdjęcie rentgenowskie.
4 tomografia komputerowa (TK)
Metoda obrazowania wykorzystująca promienie rentgena. Obraz (w skali szarości) powstaje na zasadzie różnicy gęstości tkanek: tam gdzie jest mniej wody - tam gęstość jest większa, tam gdzie jest większa ilość wody - gęstość jest mniejsza. TK jest wykorzystywana w badaniach klatki piersiowej, brzucha oraz kości, a także podczas diagnozowania chorób nowotworowych, chorób mózgu, chorób kardiologicznych, urologicznych i chorób płuc. Ale nie tylko: TK jest niezawodna w diagnozowaniu zapalenia zatok (tak idealnego obrazu zatok nie pokaże żaden rentgen), a także w stomatologii (za pomocą TK można sprawdzić np., czy wystąpiły zaniki wyrostków zębodołowych, można także szukać zębów zatrzymanych).
Uwaga! TK zazwyczaj wiąże się z większą dawką promieniowania niż normalne zdjęcie rentgenowskie. Dlatego w niewielkim, ale zauważalnym stopniu wzrasta ryzyko chorób popromiennych, toteż należy je starannie rozważyć na tle korzyści.
Te produkty powodują cukrzycę u Polaków
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?