Szczoteczka na dobranoc

Próchnica jest jedną z najczęstszych chorób infekcyjnych, wywoływanych przez bakterie. W Polsce cierpi na nią ponad 90 proc. ludzi. Powoduje utratę substancji mineralnych i rozkład twardych tkanek zęba, co prowadzi do powstawania ubytków. Jest na nią narażona każda część zęba, ale najczęściej atakuje jego koronę.

Cała nadzieja w ślinie
Ludzki organizm nie jest zupełnie bezbronny wobec bakterii powodujących próchnicę. Doskonale radzi sobie z nimi ślina. Zawiera substancje neutralizujące kwasy produkowane przez bakterie. Rzecz w tym, by tej śliny było jak najwięcej. Im jest jej mniej, tym spożywane przez nas węglowodany dłużej pozostają w jamie ustnej i mają więcej czasu na „produkowanie” kwasów organicznych atakujących płytkę nazębną. To one powodują tzw. demineralizację, czyli utratę substancji mineralnych przez szkliwo.

Zawarte w ślinie enzymy są skuteczną bronią w walce z obecnymi w jamie ustnej paciorkowcami. Inny składnik śliny — białka odpornościowe (immunoglobuliny) — zmniejsza ryzyko zakażenia drobnoustrojami i zapobiega rozwojowi chorób dziąseł.

Na ilość wydzielanej śliny ma wpływ wiele czynników, m.in. stopień nawodnienia organizmu (warto jak najwięcej pić!), żucie pokarmów i przyjmowanie niektórych leków. W ciągu dnia gruczoły wydzielają od 0,3 do 0,5 ml śliny na minutę. Nocą, kiedy śpimy, jej ilość spada do niespełna 0,1 ml, co daje duże pole do popisu bakteriom.

Nie zapominaj o myciu
Noc stwarza wyjątkowe warunki do rozwoju próchnicy, jeśli w ustach zalegają resztki pokarmów, a śliny jest zbyt mało, by mogła skutecznie walczyć z bakteriami. Jeśli chcemy temu zapobiec, musimy się bardziej przyłożyć do pielęgnacji jamy ustnej przed snem.
Zdaniem dr. Jacka Irackiego, adiunkta Zakładu Stomatologii Zachowawczej Akademii Medycznej w Warszawie, najlepsze efekty daje umycie zębów wieczorem, tuż przed pójściem spać. Zastrzega jednak, że trzeba również zastosować odpowiednią pastę do zębów. Oprócz substancji czyszczących powinna zawierać fluor, związki przeciwbakteryjne (np. triclosanu), które hamują namnażanie się bakterii oraz związki z grupy pirofosforanów spowalniające odkładanie kamienia nazębnego.