Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

W Miedziance w Rudawach Janowickich pospacerujesz i kupisz książki w księgarni położonej najwyżej w Polsce. A jakie widoki są z jej okien

Alina Gierak
Alina Gierak
"Cycki Janowickie", czyli Krzyżna Góra i Sokoliki. Do Miedzianki przyjeżdża się, by nacieszyć oko takimi widokami
"Cycki Janowickie", czyli Krzyżna Góra i Sokoliki. Do Miedzianki przyjeżdża się, by nacieszyć oko takimi widokami Alina Gierak
Miedzianka, wieś w Rudawach Janowickich, blisko Jeleniej Góry wyrasta na kultowe miejsce wśród miłośników ciszy, spacerów z pięknymi widokami, a także... dobrej literatury. Księgarnia Szyb Miedzianka znajduje się na wysokości 531 m n.p.m. Wąski, betonowy budynek Szybu Miedzianka zaprojektował Robert Konieczny, znany z tworzenia budowli idealnie współgrających z miejscem i naturą. Widok na Rudawy Janowickie, jaki roztacza się z okien i balkonów księgarni, wart jest miliony.

Spis treści

Spacer po Miedziance w Rudawach Janowickiach - na piwo i po książkę

Turyści Miedziankę kojarzą najbardziej z Browaru Miedzianka, do którego przyjeżdża się na warzone lokalnie piwo, potrawy inspirowane przedwojennymi recepturami oraz po cudowne widoki. Wiernych uczestników miał Festiwal Reportażu MiedziankaFest, na którym gościli autorzy i wydawcy. Pandemia przerwała tę imprezę, a po zniesieniu obostrzeń, nie powrócono już do dawnej formuły. Także z obawy, by Miedzianki nie zadeptali czytelnicy, którzy zjeżdżali na spotkania z Mariuszem Szczygłem, Olgą Tokarczuk, Cezarym Łazarewiczem i innymi autorami.
Dzięki Szybowi Miedzianka tradycja wycieczek do podjanowickiej wsi po zakup książek może powrócić.

Na nieformalnym otwarciu księgarni Robert Konieczny stwierdzi, że Szyb Miedzianka to jeden z najważniejszych projektów, jakie do tej pory zrealizował. Za sprawą połączenia architektury, literatury i sztuki, zapomniana historia może tutaj mieć swoją kontynuację.

Miedzianka - wieś z filmową historią

Początki wsi sięgają średniowiecza, przez wieki była prężnym miastem górniczym. W przedwojennym Kupferbergu były wydobywane rudy miedzi, srebra, cynku oraz uranu. Działały prężnie browar, papiernia, zakład kamieniarski.
W XIX w. górnictwo w Kupferbergu zaczęło podupadać ze względu na wyczerpywanie się złóż, ale Miedzianka zaczęła wówczas funkcjonować jako ośrodek wypoczynkowy. Jej położenie, klimat i sława w Prusach sprawiały, że Miedzianka przyjeżdżało tu wielu wczasowiczów.

Miedzianka
Tylko ze starych pocztówek można zobaczyć, jak wyglądała Miedzianka przed wojnąfotopolska.eu

Po zakończeniu II wojny światowej miasto zdegradowano do rangi wsi, a dalsze działania sprawiły, że niemal się zapadła (i to dosłownie). W pierwszych latach PRL-u prowadzono w niej wydobycie rud uranu, które były wysyłane do Związku Radzieckiego. Sposób prowadzenia prac wpłynął jednak na tworzenie się znaczących szkód górniczych. Z twego powodu w 1972 r. zdecydowano nie tylko o zakończeniu wydobycia, ale też likwidacji całej osady, zakazując remontów domów i nakazując przesiedleń mieszkańców do okolicznych miejscowości. Najwięcej byłych mieszkańców żyje w blokach na jeleniogórskim Zabobrzu.
Wieś zaczęła odżywać po uruchomieniu Browaru Miedzianka, a potem po wydaniu w 2011 roku książki Filipa Springera "Miedzianka.Historia znikania". W weekendy do wsi ciągną rowerzyści, piesi turyści, amatorzy piwa. Może do nich dołączą także czytelnicy?

Nietypowa księgarnia w Miedziance w Rudawach Janowickich

W Miedziance nigdy nie było księgarni. Browary, sklepy, restauracje owszem, ale księgarnia? Już sam pomysł, by ją otworzyć w takim miejscu, można w pierwszej chwili uznać za szalony. Gdy jeszcze zobaczy się budynek, to pytań przybywa.

Zaryzykowaliśmy i stworzyliśmy miejsce, o którym marzyliśmy. Nietypowe i cudnym miejscu

- odpowiada Krzysztof Masiewicz, który wraz z żoną Patrycją otworzył w sierpniu ubiegłego roku księgarnię w Miedziance.
Czynna jest tylko w soboty oraz w dni, w których w Rudawach Janowickich odbywają się imprezy biegowe, rowerowe i inne. Nawet specjalnie się nie reklamują, a klienci i tak docierają. Niektórzy specjalnie dla widoków, książek i księgarzy. Inni przypadkiem, spacerując ścieżką z Miedzianki do Mniszkowa. Budynek znajduje się przy niej. Już, gdy powstawał, budził zainteresowanie i kontrowersje. W karkonoskich wsiach tak się nie buduje.

Księgarnia w Miedziance
Budowla budziła kontrowersje od samego początku.Alina Gierak

Jak dojechać do księgarni? Zobacz mapkę dojazdu

Nie chcieli domu z katalogu, więc zrobili to po swojemu

Wybór Masiewiczów był świadomy. I architekta, projektu budynku, i miejsca. Wiedzieli, że nie chcą mieć typowego wiejskiego domu z katalogu. Ograniczała ich także wąska działka oraz uwarunkowania terenu.

Trafiliśmy do Miedzianki po lekturze książki Filipa Springera „Miedzianka. Historia znikania [/i] relacjonuje pan Krzysztof. Nie byli pierwszymi, których Springer zainspirował do odwiedzenia wsi. Potem przyjeżdżaliśmy tu na Festiwal Reportażu MiedziankaFest, aż w końcu pomyśleliśmy, może tu zamieszkać?

- wspomina księgarz.

Marzyło się im miejsce, gdzie mogą sprzedawać książki oraz ceramikę wytwarzaną przez Patrycję, rozmawiać z klientami, mieszkańcami wsi i urządzać tematyczne spotkania. Żyć wolniej, niż w Warszawie. I takie stworzyli. Miasta jednak nie porzucili.

Księgarnia w Miedziance
Krzysztof Masiewicz: marzyliśmy z żoną o takiej nietypowej księgarniAlina Gierak

"Cycki Janowickie" za oknem

Do Miedzianki księgarze przyjeżdżają w weekendy. Patrzą na „Cycki Janowickie”, czyli Sokoliki i Krzyżną Górę, góry, które razem przypominają damski biust, a jesienią, w rudościach i żółciach, wyglądają cudownie. Potem otwierają księgarnię, gadają z klientami, sprzedają książki, notesy, pamiątki i ceramikę Patrycji. Na razie ten system się sprawdza.

Księgarnia w Miedziance
Widoki z księgarni są wspaniałe.Alina Gierak

Z Warszawy do Miedzianki w Rudawach Janowickich

Klienci mówią, że jest to inna księgarnia, niż te, w których bywali. Zarówno z powodu doboru książek, jak i widoków z okien oraz atmosfery w niej panującej. W Miedziance na półkach można spotkać książki Filipa Springera, Olgi Tokarczuk, Hanny Krall, Patti Smith, Jerzego Jarniewicza czy Caroline Criado Perez autorki „Niewidzialne kobiety i inne".
Krzysztof Masiewicz przyznaje, że bardzo ceni rozmowy z klientami. Zawodowo zajmuje się projektami informatycznymi. Ale wydał także komiks o Miedziance i prowadzi wydawnictwo Szyb Miedzianka. Komiks „Kurt Ueberschaer" (Janusz Pawlak (rysunki, tekst Krzysztof Masiewicz) opowiada o emerytowanym komisarzu policji z Breslau Kurcie Ueberschaer, który postanawia spędzić jesień swojego życia w cichym, spokojnym Kupferbergu (dzisiaj Miedzianka) znajdującym się u podnóża Gór Olbrzymich. Zostaje poproszony o rozwikłanie tajemniczych zdarzeń. Komiks można oczywiście kupić w księgarni. Klienci chętnie po niego sięgają, podobnie jak po książkę Filipa Springera o Miedziance.

Słynny architekt autorem Szybu Miedzianka

Szyb Miedzianka już jest znany wśród miłośników projektów Roberta Koniecznego. Słynny architekt głośny jest ze śmiałych, często nowatorskich realizacji. Jest zdobywcą nagrody dla „Najlepszego budynku świata” (dla budynku Arka). O Szybie Miedzianka Robert Konieczny mówił na wykładzie dla studentów architektury na Politechnice Rzeszowskiej:

Projektowanie małego budynku w Miedziance na Dolnym Śląsku, przypominało grę terenową czy poszukiwanie skarbu. Architekt także znał Miedziankę z lektury książki Filipa Springera. W trakcie odkrywania
tego miejsca, członkowie pracowni KWK Promes natknęli się na tajemnicze, obrośnięte mchem kamienie, które okazały się żelbetowym fundamentem przygotowanym pod szyb górniczy

Ponieważ na tym terenie nie znaleziono złóż, szyb nie powstał. Ale stał się inspiracją do projektu wieży-szybu z balkonami podwieszonymi do konstrukcji na stalowych linach.

Zobacz galerię wyjątkowych zdjęć. Niektóre są naprawdę zaskakujące, a widoki zapierają dech w piersiach.

O budowanym browarze w Miedziance przeczytasz tutaj

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na jeleniagora.naszemiasto.pl Nasze Miasto